Bah: Latijn
Het is nogal wat! Latijn kennen en snappen, toch wordt dat als zorgverlener wel van je geacht… Ik neem jullie in deze blog mee in het lezen van latijn en de ziektes die daarmee worden bedoelt. Als je de trucjes een beetje kent? Dan is het eigenlijk helemaal niet zo moeilijk om te begrijpen wat er staat. Latijnse benamingen hebben een soort formule en als je die aanhoud kun je het lezen en schrijven.
De formule
Voorvoegsel + aandoening = Latijnse benaming of natuurlijk aandoening + achtervoegsel = Latijnse benaming, dat latijn is in ieder land het zelfde, een soort universele medische taal die we allemaal wel spreken, de één wat beter dan de ander maar als je deze begrippen kent dan kan je jezelf in ieder buitenlands ziekenhuis wel verstaanbaar maken.
Voorvoegsels
Het is makkelijk uitleggen met een achternaam, mevrouw van Veenendaal, van is hierin het voorvoegsel. Een voorvoegsels staat dus letterlijk voor het woord waar het om draait.
Iedere zorgverlener kent intramusculair injecteren. Wat bij achternamen het geval is dat is in het Latijns zeker niet het geval namelijk dat het woord los van de achternaam is geschreven. In het geval van de injectie is het voorvoegsel Intra wat vrij vertaald in betekent.
Zo heb je nog wat woorden die je ervoor kan plakken namelijk onderstaande.
Latijn | Nederlands | Latijn | Nederlands |
Ad | Bij | Post | Na |
Auto | Zelf | Hypo | (te) Laag |
Anti | Tegen | Hyper | (te) Hoog |
Normo | Normaal | Brady | Langzaam |
Dys | Gestoord, slechte functie | Tachy | Snel |
A, an | Niet, geen | Macro,mega,megalo | Groot |
Micro | klein | Meso | Midden |
Peri | Nabij | Poly | veel |
Oligo | Weinig | Supra, epi | boven |
Inter | Tussen | Extra, ecto | Buiten |
Para | Naast | Infra, sub | onder |
Pro, pre, ante | Voor | Intra, endo | Binnen(in) |
Retro | Achter |
Zo de eerste woorden ken je nu, want als ik nu bradycardie zeg weet jij dat het iets met langzaam te maken heeft, een hyperkalinmie is natuurlijk iets met hoog en een ectoskelet is dus iets buiten het lichaam. Zo kun je nog wel even door gaan met dit alles.
Achtervoegsel
Latijn | Nederlands | Latijn | Nederlands |
Scopie | Onderzoek met scoop | Stomie | Kunstmatige verbinding |
Aal | Met betrekking tot | Megalie | Vergroting |
Stenose | Vernauwing | Obstructie | Belemmering |
Plegie, paralyse | Verlamming | Tomie | Insnijding |
Geen | Vormend | Grafie | Registratie, afbeelding |
Lysis | Oplossing | Scoop | Kijkapparaat |
Sclerose, fibrose | Verharding, verbindweefseling | Penie | Tekort aan |
Malacie | Verwerking | Ose, pathie | Ziekte |
Ectomie, resectie | Uitsnijding | Itis | Ontsteking |
Iatr (iater) | arts |
Hiermee zie je dus dat als ergens staat parodontitis een ontsteking is, neuropathie is dus een ziekte, colostomie is dus een verbinding die is gemaakt door een arts. Soms valt er net een letter weg want een tracheotomie is ook een stomie, nou ja en dan heb je natuurlijk de psychiater nog dat is natuurlijk gewoon een arts.
Als ik zeg: Prostatectomie weten jullie dat het een uitsnijding is van de prostaat.
Aandoening of hoofdonderwerp.
Daar heb ik geen tabel van, ja die heb ik wel trouwens maar die is veel en veel te groot om hier neer te planten, duuuuuus die heb ik als download bijgevoegd.
Ik heb een aantal voorbeelden gemaakt zodat ik jullie kan laten zien wat het nou precies inhoud…
Om te beginnen neem ik de prostaat, het Latijns voor prostaat is prostata, maar om nou prostatatectomie te schrijven wordt zelfs ons te lang, dus die tweede ta trekken we eruit. Zo hebben we een prostatectomie. Het uitsnijden van de prostaat of wel een prostaat verwijdering.
Gastro slaat op het maag-darm stelsel scopie is onderzoek met scoop, dus een maagdarm onderzoek met een lange slang en een camera ingebouwd.
Dyspnoe, is een gestoorde werking van de ademhaling, je kunt dus ontzettend benauwd zijn.
2 antwoorden
Ik ben op dit moment derde jaars student verpleegkunde en zou heel graag de lijst van je willen om met mijn klas te delen. Die Latijnse benamingen worden steeds meer eigen maar het zijn wel echte hoofdbrekens
Hoi Chantal,
Ik ga voor je zoeken, mail mij even op info@broedersjuul.nl dan kan ik het document sturen.